kutubhona

وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
– „Парвардигорларингиз: «Менга дуо-илтижо қилинглар. Мен сизларга (қилган дуоларингизни) мустажоб қилурман», деди. Албатта Менга ибодат қилишдан кибр-ҳаво қилган кимсалар яқинда бўйинларини эгган ҳолларида жаҳаннамга кирурлар“. [40:60]
Аллоҳ Таоло дуони ибодат, деб белгилади (عِبَادَتِي ). У Зот (ادْعُونِي ) деганидан кейин (عِبَادَتِي ) деган сўзни айтди. Пайғамбар с.а.в. эса,

«اَلدُّعَاءُ مُخُّ الْعِبَادَةِ»

«Дуо ибодатнинг мағзи, моҳиятидир», дедилар.53
Дуо ибодатдир. Аллоҳ Ўзига дуо қиладиган, дуо қилишда собит турадиган бандасини яхши кўради.

«إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُلَحِّينَ فِى الدُّعَاءِ»

«Албатта Аллоҳ дуода собит турувчиларни яхши кўради».54 Аллоҳга дуо қилмайдиган кимса кўп яхшиликлардан бебаҳра қолган кимсадир. Ўзини катта олиб, Аллоҳга дуо қилмайдиган кимса мана бу оятда тавсифланган кимсалар қаторидан жой олади.

سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
– „яқинда бўйинларини эгган ҳолларида жаҳаннамга кирурлар“. [40:60]
Яъни, хорланиб, таҳқирланиб.

Аллоҳ Таоло бизга У Зотдан дуоларимизни ижобат қилишини сўраб, шариатига амал қилиб, Пайғамбари с.а.в.га эргашиб туриб, дуо қилишимизни баён қиляпти.

فَلْيَسْتَجِيبُواْ لِي وَلْيُؤْمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ
(Бас, ҳақ йўлга юришлари учун (улар ҳам) Менинг (даъватимга) жавоб қилсинлар ва Менга имон келтирсинлар). Пайғамбар с.а.в. айтадилар:

«يَدْعُوا اللهَ وَمَأْكَلُهُ مِنْ حَرَامٍ وَمَشْرَبُهُ مِنْ حَرَامٍ فَأَنَّا يُسْتَجَابُ لَهُ»
«Ейиши ҳаром, ичиши ҳаром бўлиб туриб, яна Аллоҳга дуо қилади. Унинг дуоси қаердан ҳам ижобат бўлсин». 55

(53) Термизий: 3293. Аҳмад: 4/271.

(54) Бу ривоятни Тобароний «Дуо»да ровийлари ишончли ҳолда ишлаб чиққан. Бироқ унда Оиша р.а.дан марфу бўлиб «ан-ан»лар кўпайиб кетган (Фатҳул Борий: 11\95.

(55) Термизий: 2915. Аҳмад: 2/328. Муслим: 1015. Доримий: 2/300.